آشنایی-با-تابلو-برق

در داخل هر ساختمان، کارخانه یا کارگاه صنعتی، محفظه ای وجود دارد که کنترل همه بخش های الکتریکی از داخل آن انجام می شود. این محفظه در کاربردهای خانگی جعبه فیوز و در کاربردهای صنعتی تابلو برق نامیده می شود. این تابلو تعداد زیادی از تجهیزات فشار ضعیف و در برخی موارد تجهیزات کنترلی و حفاظتی مختلف را در خود جای می دهند.

تجمیع تجهیزات الکتریکی، سهولت عیب یابی و محافظت بخش های مختلف سیستم در برابر دسترسی غیر مجاز، از جمله مزایای استفاده از تابلو برق است. در ادامه به جزئیات بیشتری در مورد این جعبه های اسرار آمیز خواهم پرداخت. با من همراه باشید.

تابلو برق چیست؟

یک محفظه عموما فلزی که شامل انواع تجهیزات کلیدزنی، حفاظتی و کنترلی الکتریکی است. بسته به کاربرد و تجهیزات نصب شده در داخل جعبه، نوع ورودی و خروجی های آن متفاوت است. اما همه تابلوبرق ها یک ورودی از شبکه توزیع برق دارند. در سوی مقابل خروجی های مختلفی از یک تابلو خارج می شوند که به مصرف کننده های الکتریکی مختلف وارد می شوند.

یک تابلو برق کاربردهای اساسی زیر را در سیستم دارد:

  • کنترل و توزیع انرژی بین بخش های مختلف سیستم
  • محافظت از پرسنل در برابر خطرات احتمالی مانند برق ‌گرفتگی یا انفجار
  • محافظت از تجهیزات الکتریکی در برابر عوامل محیطی و دسترسی افراد غیر مجاز

در حال حاضر به سختی می توان صنایعی را پیدا کرد که از تابلو برق استفاده نکنند. اهمیت و کاربرد این تابلوها به قدری زیاد است که شرکت های مختلفی در ساسر دنیا با محوریت تولید آن ها فعالیت می کنند.

تابلو-برق

انواع و کاربردهای تابلو برق

تابلو برق ها را به روش های مختلفی می توان دسته بندی کرد. در یک دسته بندی تابلوها را از نظر شکل قرار گرفتن یا نصب در موقعیت مورد نظر بررسی می کنند. براین اساس می توان تابلوها را به سه گرده زیر دسته بندی کرد:

  • تابلوهای فرمان: اغلب تابلوهای برق مورد استفاده از این نوع هستند. این تابلوهای ساده و ارزان به عنوان تابلو فرمان و کنترل بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
  • تابلوهای کنسولی: در مواردی که اپراتور تماس زیادی با تابلو دارد و به منظور تسهیل فرایندهای کاری، از تابلوهای کنسولی استفاده می شود.
  • تابلوهای انحنادار: این تابلوها در مواردی که نیاز به سطح جلویی وسیع تر (تعداد زیاد اندیکاتورها و …) داشته باشیم مورد استفاده قرار می گیرد.

در یک دسته بندی دیگر می توان تابلو برقها را براساس کاربرد و یا به عبارت بهتر تجهیزاتی که در داخل آن ها نصب شده است دسته بندی کرد. در این دسته بندی می توان به گروه های زیر اشاره کرد:

  • PLC Panel : تابلوی تخت یک یا چند سلولی که PLC و سایر کنترلر ها در آن قرار می‌ گیرند.
  • MCC Panel (Motor Control Center): زمانی که تعداد زیادی موتور و عملگر های موتوری در سیستم وجود داشته باشد از این تابلو استفاده می شود.
  • APFC Panel (Automatic Power Factor Control): این تابلوها وظیفه اصلاح ضریب توان را بر عهده دارند و با نام تابلوی بانک خازنی نیز شناخته می‌ شوند.
  • PCC Panel (Power Control Center): در صنایع بزرگ که اندازه‌ گیری مقطعی و تغییر پارامتر ها مورد نیاز است از این تابلوها استفاده می شود.
  • LT Panel (Low Tension): این تابلوها در مکان‌ های مانند هتل‌ ها و بیمارستان‌ ها که نیازمند به توزیع فشار ضعیف هستند مورد استفاده قرار می گیرد.
  • HT Panel (High Tension) : تابلوهای مورد استفاده در پست‌ های توزیع برق

تجهیزات مورد استفاده در تابلو برق

با توجه به نوع و کاربری تابلو برق، تجهیزات متفاوتی در طراحی و پیاده سازی آن مورد استفاده قرار می گیرد. در حالت کلی می توان این تجهیزات را به صورت زیر دسته بندی کرد:

کنترل کننده های صنعتی

برخی از تابلو برق ها به عنوان تابلوی کنترل نیز شناخته می شوند. کنترل برخی فرآیندهای صنعتی در یک کارخانه یا کارگاه تولیدی بزرگ را می توان به صورت اتوماسیون یا خودکار انجام داد. در این موارد پی ال سی مورد استفاده نیز در داخل تابلو نصب می شود. از جمله پرکاربردترین نمونه های کنترل کننده صنعتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تابلو-برق-صنعتی

تجهیزات کنترل جریان و سوئیچینگ

این تجهیزات نسبت به کنترل کننده های صنعتی کاربرد گسترده تری در ساخت تابلو برق دارند. وظیفه این تجهیزات قطع و وصل جریان الکتریکی است. برخی از تجهیزات کنترل جریان مانند تیغه چاقویی، عملکرد دستی دارند. اما برخی تجهیزات نیز از طریق مدار فرمان قابل کنترل هستند. از جمله تجهیزات قابل کنترل توسط مدار فرمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

تجهیزات حفاظتی یا بریکرها

حفاظت از مدار و تجهیزات الکتریکی در برابر خطاهای احتمالی الزامی است. در صورت عدم پیش بینی تجهیزات مناسب در تابلو برق، شاهد حوادث ناگواری مانند آتش سوزی، برق گرفتگی و … خواهیم بود. بسته به میزان حساسیت مدار و نوع حفاظت های مورد نیاز، انواع مختلفی از تجهیزات حفاظتی زیمنس را می توان در تابلو مورد استفاده قرار داد:

جمع بندی

تابلو برق ها کاربرد گسترده ای در ساختمان ها و صنایع گوناگون دارند. مزیت هایی از جمله کنترل و توزیع انرژی بین بخش های مختلف سیستم، محافظت از پرسنل در برابر خطرات احتمالی مانند برق ‌گرفتگی یا انفجار و محافظت از تجهیزات الکتریکی در برابر عوامل محیطی و دسترسی افراد غیر مجاز بر استفاده از این تجهیزات صحه می گذارد. با توجه به نوع و عملکرد تابلو برق، طیف متفاوتی از تجهیزات کنترلی، سوئیچینگ و حفاظتی در آن مورد استفاده قرار می گیرد.

برچسب ها: