انقلاب-صنعتی-اول-تا-چهارم

فهرست مطالب:

مقدمه:

انقلاب صنعتی برآیند اختراعات، اتفاقات و تصمیماتی است که در دوره های زمانی مشخص موجب تغییرات چشمگیر اقتصادی و اجتماعی در کشورهای جهان شده اند. اولین انقلاب صنعتی همانطور که بارها شنیده اید در کشور انگلستان به وقوع پیوست و سطح تولید را بصورت بنیادین تغییر داد و تولید را از سطح کم یا متوسط به انبوه و متمرکز و در سطح جهانی پیش برد. نکته ای که باید بدانیم این است که پیشرفت های تکنیکی همزمان باعث تغییر نحوه مسیر تولید انسان ها می شوند. به نوعی تکنولوژی تولید را می توان انقلاب صنعتی هم نامید که از گذشته بسیار متفاوت می باشد. تکنولوژی های تولید بطور اساسی شرایط کاری و سبک زندگی را برای انسان ها تغییر دادند. حالا وقت آن رسیده است که بدانیم انقلاب صنعتی چیست و ما در کجای آن قرار داریم؟ 

نسل های انقلاب صنعتی

انقلاب صنعتی اول (مکانیزه کردن تولید)

انقلاب صنعتی اول در قرن 18 همزمان با استفاده از ماشین های بخار و مکانیزه کردن خطوط تولید شروع شد. داستان از اینجا شروع می شود که در گذشته تولید نخ و کتان در بریتانیا تاریخچه طولانی داشته است. ولی این کار قبلا در کارگاه های کوچک ریسندگی، بافندگی و رنگرزی انجام می پذیرفت. پس از مکانیزاسیون شرکت های تولیدی حجم تولید نخی حدود 8 برابر بیشتر از قبل در مدت زمان یکسانی تولید می کردند. 

استفاده از سنگ آهن به جای ذغال نیز باعث کیفیت محصولات می شد. علاوه بر این ها اختراع موتور بخار سرعت پیشرفت را دو چندان کرد. نیروی بخار قبل از این دوره هم شناخته شده بود ولی استفاده از آن در صنعت بزرگترین پیشرفت برای افزایش بهره وری انسان ها بود. توسعه کشتی های بخاری و (حدودا 100 سال بعد) لوکوموتیوهای بخاری تغییرات گسترده ای ایجاد کرد به این علت که انسان ها و کالا ها را می توانستند در مدت زمان کوتاه تری در مسافت های بلندتر جابه جا کنند. این به کشوری مانند انگلستان که تعداد زیادی مستعمره داشت کمک می کرد تا بازارهای محصولات خود را گسترش داده و به راحتی به کشوری اول جهان در زمینه اقتصادی و تکنولوژیکی تبدیل شود.

مکانیزه کردن تولید

انقلاب صنعتی دوم (عصر تولید انبوده و صنعتی شدن علم)

انقلاب صنعتی دوم در قرن 19 با کشف الکتریسیته و خط مونتاژ تولیدی شروع شد. هنری فورد ایده تولید انبوه را از یک کشتارگاه خوک در شیکاگو الگو گرفت: خوک های که بر چنگه های نوارنقاله ها آویزان بودند و هر قصابی فقط قسمتی از کار را روی خوک ها انجام می داد. هنری فورد این اصول را به خطوط تولید خودرو منتقل کرد و در این فرآیند به شدت آن را تغییر داد. در حالی که در گذشته در یک ایستگاه،  یک خودروی کامل را مونتاژ می کردند، اکنون خودروها به صورت مرحله ای و قدم به قدم بر روی تسمه نقاله تولید می شدند ، بسیار سریعتر و با هزینه های به مراتب کمتر. در این عصر بود که فولاد به جای آهن معرفی شد که هم ارزانتر بود و هم محکم تر. نتیجه این کشف توسعه شبکه حمل و نقل و تولید ارزانتر خودروهای سواری شخصی بود.

دیگر  تغییر مهمی که در این عصر بوقوع پیوست تکامل صنعت الکترونیک بود که رادیو و تلگراف به عنوان بارزترین نمود های پیشرفت این صنعت به جهانیان عرضه شد.

عصر تولید انبوده و صنعتی شدن علم

انقلاب صنعتی سوم (عصر انقلاب دیجیتال)

انقلاب صنعتی سوم در دهه هفتاد قرن بیستم میلادی به وقوع پیوست. در این مقطع زمانی از کنترلرهای دارای حافظه و کامپیوتر برای اتوماسیون صنعتی استفاده می شد. ویژگی بارز این دوره از زمان را می توان استفاده از کامپیوترها دانست. رسیدن به این تکنولوژی، نقطه آغازی بر مکانیزه کردن خطوط تولید و کاهش وابستگی به نیروی کار بود.

انقلاب سوم را انقلاب دیجیتال نامیده اند. همگرایی تعدادی از فن آوری های مهم در این دوره اتفاق افتاد که عبارتند از:

  • نرم افزارهای هوشمند
  • ابداع و تولید مواد جدید
  • طراحی و ساخت روبات های ماهرتر
  • تکنولوژی های جدید (به ویژه چاپ سه بعدی)
  • طیف گسترده خدمات مبتنی بر وب

در گذشته کارخانه ها بر پایه تولید هزاران محصول یکسان بنا نهاده شده بود. جمله معروفی از فورد به یادگار مانده است که می گفت: ” خریداران خودرو می‌توانند هر رنگی را که دوست دارند سفارش بدهند، به شرطی که مشکی باشد.” انقلاب صنعتی سوم هزینه تولید دسته‌های بسیار کوچک‌تر و تنوع دادن به محصولات را کاهش داد.

 برای مثال ربات ها بدون دخالت انسان، کارهای های برنامه ریزی شده (برنامه نویسی شده) را اجرا می کنند. در این عصر تلفن های همراه و اینترنت وارد زندگی مردم شد و فاصله بین مردم و فرهنگ سایر کشور ها کمتر از گذشته شد. علاوه بر این شاهد تغییرات گسترده در سبک زندگی مردم و نیاز های آنان هستیم.

عصر انقلاب دیجیتال

انقلاب صنعتی چهارم

در حال حاضر در حال اجرای انقلاب صنعتی چهارم هستیم. این اصطلاح را برای اولین بار آقای کلاس شواب در مجمع جهانی اقتصاد که خود بنیان گزار آن بود، مطرح کرد. کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در صنعت، ویژگی این انقلاب می باشد. همچنین به عنوان “صنعت 4.0” نیز شناخته می شود چون بر اساس تحولات انقلاب صنعتی سوم بنا شده است. سیستم‌های تولیدی که قبلاً دارای فناوری کامپیوتری بودند. با اتصال به شبکه گسترش می‌یابند و به اصطلاح در اینترنت دارای یک دوقلو دیجیتالی (digital twin) هستند. این موارد امکان ارتباط با سایر مکان ها و خروجی اطلاعات مربوط به خود را فراهم می کنند و این مرحله بعدی در اتوماسیون تولید است.

شبکه‌ سازی همه سیستم‌ها منجر به ایجاد سیستم‌های تولید فیزیکی سایبری و در نتیجه کارخانه‌ها هوشمند می‌شود، که در آن سیستم های تولید، اجزای آن و افراد از طریق یک شبکه با یکدیگر ارتبا ط برقرار می کنند و تولید تقریباً مستقل است.

انقلاب صنعتی چهارم 12 دسته از فناوری مهم را وارد زندگی انسان ها می کند.

صنعت 4.0 پتانسیل با گرد هم آیی این توانمندی ها امکان ارائه پیشرفت های باورنکردنی در محیط های کارخانه ای را دارد. به عنوان مثال ماشین‌هایی(دستگاه هایی) که می‌توانند خرابی‌ها را پیش‌بینی کنند و فرآیندهای تعمیر و نگهداری را به‌ طور مستقل راه‌ اندازی کنند یا لجستیک خود سازماندهی شده که به تغییرات غیرمنتظره در تولید واکنش نشان می‌دهند و این قدرت را دارد که روش کار افراد را تغییر دهد. 

این فناوری‌ها شامل: فناوری‌های رایانشی جدید، اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و رباتیک، زنجیره‌ی بلوکی، مواد پیشرفته، تولید افزوده و چاپ چندبعدی، عصب فناوری‌ها، زیست‌فناوری‌ها، واقعیت‌های افزوده و مجازی، ذخیره‌سازی و انتقال انرژی، استحصال، مهندسی اقلیم، فناوری‌های فضایی هستند.

صنعت نسل 4 می تواند افراد را به شبکه های هوشمندتر با پتانسیل کار با بهره وری بیشتر بکشاند.

دیجیتالی شدن محیط تولید برای رساندن اطلاعات مناسب به فرد مناسب در زمان مناسب، با استفاده از روش‌های انعطاف‌ پذیرتری کار را انجام می دهد. استفاده روزافزون از دستگاه‌های دیجیتال در داخل کارخانه‌ها و خارج از آن به این معنی است که متخصصان تعمیر و نگهداری می‌ توانند اسناد تجهیزات و تاریخچه خدمات را به موقع و در مواقع مورد نیاز در اختیار داشته باشند. متخصصان تعمیر و نگهداری می خواهند مشکلات را حل کنند، نه اینکه وقت خود را برای بدست آوردن منبع اطلاعات فنی مورد نیاز خود تلف کنند.

انقلاب صنعتی چهارم

خلاصه

خلاصه اینکه، صنعت نسل 4.0 بازی را در سرتاسر صنعت تغییر داده است. دیجیتالی شدن تولید، نحوه تولید و توزیع کالاها و نحوه خدمات و پالایش محصولات را تغییر خواهد داد. بر این اساس واقعاً می توان ادعا کرد که انقلاب صنعتی چهارم شروع شده است. باید در نظر داشت که سهم بیشتر از مزایای این انقلاب صنعتی نسل چهارم همانطور که سه نسل قبل ثابت کرده اند. شامل کسانی می شود که زودتر از سایرین این فناوری ها را بکار گرفته و توسعه می دهند.